Informacje o AstroBazie Kopernik w Gniewkowie
O astrobazie
Strona archiwalna
Strona główna projektu Astrobaza
http://astrobaza.kujawsko-pomorskie.pl
Strona Gimnazjum nr 1 w Gniewkowie
http://gimnazjum-gniewkowo.edupage.org
Strona SP nr 2 w Gniewkowie
http://sp2gniewkowo.edupage.org
W pogodne wieczory nie tylko młodzież szkolna może poznawać tajniki astronomii, również mieszkańcy gminy Gniewkowo odwiedzają Astrobazę i z zainteresowaniem wpatrują się w niebo.
Kontakt: E-mail poczta@astrobaza.ugu.pl
Lokalizacja astrobazy:
Budynek AstroBazy znajduje się na terenie Gimnazjum nr 1
w Gniewkowie przy ul. Dworcowej 11
Wyświetl większą mapę
Wyposażenie astrobazy:
- Główny teleskop - Meade 14" LX200 ACF o średnicy zwierciadła 356 mm i ogniskowej 3560mm,
- Teleskop słoneczny - Coronado PTS,
- Kamera astronomiczna ATIK ATK-16IC,
- Lornetki astronomiczne,
- Komputer do sterowania teleskopem głównym i kopułą obserwatorium,
- Komputery dla użytkowników z oprogramowaniem astronomicznym,
- Teleskop przenośny CELESTRON 8" z niezbędnym osprzętem.
Dzięki uprzejmości i wsparciu finansowemu Urzędu Miejskiego Astrobaza została doposażona w sprzęt niezbędny przy astrofotografii,
a są to:
- zasilacz do teleskopu MEADE,
- PC okular - kamera do teleskopu Bresser,
- cyfrowy aparat fotograficzny,
- różnego rodzaju reduktory, pierścienie, złączki oraz filtry potrzebne w astrofotografii,
- filtr słoneczny Baader do obserwacji słońca przez teleskop.
Pozyskany sprzęt umożliwi rejestrowanie ciekawych zjawisk astronomicznych i wykorzystanie ich podczas zajęć z młodzieżą i pasjonatami astronomii.
- w listopadzie 2012r. dzięki staraniom Urzędu Marszałkowskiego AstroBaza została wyposażona w cyfrową stację pogodową.
Astrobaza Gniewkowo
Projekty, w których uczestniczymy
Od początku maja 2013 r. w Naszej Astrobazie prowadzone są zajęcia w ramach projektu przygotowanego przez Urząd Marszałkowski "Regionalne Koła Fizyczne. Matematyczne, Informatyczne i Astronomiczne". Na zajęciach uczniowie mają możliwość poznać budowę, działanie i zastosowanie sprzętu, który jest na wyposażeniu Astrobazy. Dokonują samodzielnych obserwacji Słońca, Księżyca i innych ciał niebieskich. Uczą się wykorzystywać oprogramowanie astronomiczne oraz wykonywać zdjęcia.
Maj 2013r.
W dniu 10 maja 2013r. udaliśmy się z opiekunami A. Wajer i J. Bożko do Torunia w celu odwiedzenia miejsc związanych z Mikołajem Kopernikiem. Byliśmy w Planetarium na seansie pt. "Powstanie Wszechświata" oraz w Domu Kopernika.
W dniu 8 czerwca 2013r. po raz kolejny udaliśmy się z wizytą do Grodu Kopernika. W Planetarium obejrzeliśmy seans pt. "8 planet", po jego zakończeniu udaliśmy się na Rynek Staromiejski, gdzie wysłuchaliśmy publicznego wykładu i dyskusji wybitnych naukowców o osiągnięciach wybitnego astronoma Mikołaja Kopernika. Prelegentami byli astronomowie: prof. A. Kus i prof. J. Włodarczyk.
>br>Czerwiec 2013r.
Po raz kolejny uczniowie działający w Kole astronomicznym przystąpili do programu Star Count. W dniach od 5 października do 19 października określaliśmy jasność gwiazdozbioru Łabędzia. Uzyskaliśmy 25 obserwacji z różnych miejscowości naszej gminy. Przeważające magnitudo to 3-4. Otrzymane dane zostały wprowadzone do międzynarodowego systemu. Po zakończeniu akcji ukazała się mapa zanieczyszczenia światłem nieba dla całej kuli ziemskiej w tym również wyniki naszych obserwacji.
Już od kilku lat młodzież Gimnazjum nr 1 im. Ziemi Kujawskiej w Gniewkowie pod opieką koordynatorów Aliny Wajer i Janusz Bożko bierze udział w międzynarodowych projektach astronomicznych: Star Count i Globe At Night. Głównym celem tych programów jest określenie jasności gwiazdozbiorów: Łabędzia, Oriona i Lwa. Poprzez udział w tym międzynarodowym liczeniu gwiazd uczniowie nabywają umiejętność orientacji na niebie, określają jasność, czyli magnitudo gwiazd oraz umiejętnie wyznaczają swoje miejsce obserwacji za pomocą współrzędnych geograficznych. W programach bierze udział około 20 uczniów. Opiekunowie starają się, by obserwacje pochodziły z całego naszego regionu: Gniewkowa, Wielowsi, Zajezierza, Godzięby, Chrząstowa, Suchatówki, Michałowa, Klepar, Murzynna, Kijewa, Skalmierowic, Wierzbiczan, Więcławic.
Młodzież w tym roku zaczęła obserwację od programu Star Count, którego celem jest wyznaczenie zanieczyszczenia nocnego nieba sztucznym światłem nad całą Ziemią. Obserwacja odbywała się w terminie od 14 do 28 października 2011 r. na całym świecie. Uczniowie mieli za zadanie wieczorną porą udać się na spacer i wybrać dogodne miejsce obserwacji; określić swoje położenie (podać miasto oraz ulicę i numer domu jak najbliżej miejsca obserwacji); znaleźć gwiazdozbiór Łabędzia; porównać to, co widać na niebie, z mapkami załączonymi w pliku pomocniczym. Otrzymane dane zostały wprowadzone do międzynarodowego systemu, gdzie po zakończeniu akcji ukazała się mapa zanieczyszczenia światłem nocnego nieba dla całej kuli ziemskiej. Organizatorem akcji był projekt Windows to the Universe prowadzony przez National Earth Science Teachers Association (NESTA). Gwiazdozbiór Łabędzia, który obserwowali uczniowie jest bardzo charakterystycznym gwiazdozbiorem nieba północnego. Ze względu na swój kształt bywa czasem nazywany Krzyżem Północnym. Jego kształt tworzy 8 gwiazd o jasnościach od 1 do 3 mag. Nie powinno więc być większych problemów z jego odnalezieniem. Konstelację Łabędzia odnajdziemy wysoko na niebie, tj. ok. 54 stopni nad południowo-wschodnim horyzontem w połowie lipca około godziny 22. Natomiast w połowie sierpnia ok. godziny 22 gwiazdozbiór ten będzie znajdował się w kierunku południowym. Najjaśniejsza gwiazda Łabędzia Deneb wraz z Altairem w Orle i Wegą w Lutni tworzy tzw. Trójkąt Letni.
Gwiazdozbiór Łabędzia
Młodzież w tym roku mogła obserwować i dokonywać pomiarów z większą intensywnością, gdyż organizatorzy programu Globe at Night zwiększyli liczbę pomiarów. Terminy były następujące: 14-23 stycznia; 12-21 lutego; 13-22 marca; 11-20 kwietnia. W pierwszych trzech terminach uczniowie obserwowali gwiazdozbiór Oriona, w ostatnim terminie gwiazdozbiór Lwa. Głównym celem programu Globe at Night poza uzyskaniem ogólnoświatowej mapy miejsc z naprawdę ciemnym niebem jest przede wszystkim wzmocnienie świadomości społecznej odnośnie problemu zanieczyszczenia światłem. Każdy zainteresowany może poprzez wykonanie prostego pomiaru osobiście przyczynić się do uzyskania globalnego obrazu wpływu zanieczyszczenia sztucznym oświetleniem na jasność nocnego nieba. Aby wziąć udział w akcji nie potrzeba było żadnego specjalistycznego sprzętu. Wystarczył dostęp do komputera, karta papieru, coś do pisania i około 15 minut wolnego czasu pomiędzy 20 a 24. Po otrzymaniu mapek z instrukcją trzeba było wybrać się w miejsce, w którym chciano uzyskać pomiar i po odczekaniu kilku minut, by przyzwyczaić się do ciemności, odszukać na niebie gwiazdozbiór Oriona lub gwiazdozbiór Lwa. Gdy namierzy się wybrany gwiazdozbiór należy dopasować aktualny widok nocnego nieba do wydrukowanej mapki i określić jego magnitudo. Oto krótka informacja o Orionie: Jest on najpiękniejszym gwiazdozbiorem nieba. Jego charakterystyczną figurę, utworzoną przez jasne gwiazdy, można odnaleźć na południe od konstelacji Bliźniąt i Byka. Przez ten gwiazdozbiór nieba zimowego przebiega równik niebieski. Orion leży na skraju Drogi Mlecznej, która przechodzi przez jego górną część, ponad gwiazdą Betelgeuse. Kulminuje o północy w połowie grudnia, środkowa część gwiazdozbioru znajduje się wówczas około 35° nad południową częścią horyzontu. Po obserwacji uczniów najbardziej zainteresował mit o Orionie. Oto on: Orion - przystojny i silny myśliwy urodził się w greckiej prowincji Beocji. Był synem boga morza Posejdona i Euryale - jednej z sióstr Gorgona. Orion był jednym z najbardziej cenionych bohaterów greckich, gdy kroczył po dnie morskim, jego głowa wystawała nad wodą. Życie Oriona pełne było przygód związanych zwłaszcza z kobietami. Pewnego dnia Orion przybył na grecką wyspę Chios, położoną na Morzu Egejskim niedaleko wybrzeża Turcji. Wyspą tą rządził król Oenopion, który miał piękną córkę Merope. Orion z miejsca się w niej zakochał i poprosił Oenopiona o jej rękę. Król nie był zachwycony prośbą Oriona, wysłał go więc na wyspę z niebezpiecznymi dzikimi bestiami i powiedział, że zgodzi się na ślub, gdy Orion przywiezie piękne trofeum (Oenopion liczył na śmierć łowcy na wyspie). Orion po wykonaniu zadania zażądał od króla wywiązania się z umowy, ale ojciec Merope nie chciał o tym słyszeć. Myśliwy upił się z rozpaczy i wściekłości i w nocy porwał Merope. Rano król dowiedział się o czynie Oriona i początkowo zareagował wściekłością, ale potem ucieszył się, bo miał pretekst do pozbycia się go. Wkrótce Oenopion upił Oriona, oślepił go i porzucił na brzegu morza. Od wyroczni Orion dowiedział się, że odzyska wzrok, gdy pojedzie na wschód i promienie Słońca wpadną mu w oczy. W tym celu myśliwy udał się na wyspę Limnos i tam odzyskał wzrok. Żądny rewanżu Orion wrócił na Chios, aby zemścić się na Oenopionie, ale ten na wieść o powrocie łowcy skrył się w sekretnej jaskini. Orion długo szukał króla, lecz jego wysiłki okazały się bezskuteczne. W końcu Orion w poszukiwaniu króla popłynął na Kretę myśląc, że może tam jest ojciec Merope. Na wyspie Orion spotkał Artemis, piękną boginię Księżyca i - podobnie jak Orion - zapaloną łowczynię, w której myśliwy zakochał się z wzajemnością i zapomniał o rewanżu. Artemis tak bardzo zaangażowała się w romans z Orionem, że zapomniała o opiece nad Księżycem. Po miesiącu bez Księżyca brat bogini - Apollo (bóg światła, muzyki i poezji), który odkrył ich romans - interweniował u siostry, ale ta, zaślepiona miłością, nie zwróciła na niego uwagi. Wtedy Apollo stwierdził, że jedyną drogą na przywrócenie porządku jest zabicie Oriona. Pewnego dnia Apollo wysłał Oriona nad morze po ryby. Gdy myśliwy był daleko od brzegu bóg poezji wezwał siostrę i drwiąco stwierdził, że nawet ona ma jakieś granice i nie trafi w tak mały i trudny do rozpoznania cel. Artemis poczuła się dotknięta, natychmiast wzięła łuk i strzeliła. Oczywiście trafiła, zabijając Oriona, o czym dowiedziała się dopiero wtedy, gry fale wyrzuciły ciało Oriona na brzeg. Bogini zwróciła się wtedy do Eskulapa (boga medycyny i uzdrawiania), błagając go o ożywienie kochanka. Jednak zanim Eskulap mógł coś zrobić Zeus spalił ciało Oriona piorunem. Zbolała Artemis umieściła Oriona na niebie razem z jego psami, a jej smutek ma tłumaczyć chłód księżycowego blasku. Według innej legendy Orion chwalił się, że jest największym myśliwym we Wszechświecie. Gdy usłyszała to Hera - żona Zeusa, wpadła w furię i wysłała jadowitego skorpiona, aby zabił Oriona. Skorpion wykonał zadanie, a Zeus ze współczucia umieścił go na niebie, jako olbrzyma z pasem i meczem oraz z lwią skórą, a Hera - po przeciwnej stronie nieba - umieściła jego prześladowcę - skorpiona. Orion nadal unika potwora i zachodzi zanim wzejdzie Skorpion.
Gwiazdozbiór Oriona
Ostatnim pomiarem była obserwacja gwiazdozbioru Lwa. Leo jest bardzo pięknym i rozległym gwiazdozbiorem zodiakalnym. Najlepiej jest go obserwować wiosną, kiedy to góruje nad horyzontem. Najjaśniejszą gwiazda tej konstelacji jest biało niebieski Regulus (łacińska nazwa oznaczająca Małego Króla). Jego lokalizacja jest bardzo prosta. Lew znajduje się dokładnie pod Wielką Niedźwiedzicą (lub też Wielkim Wozem, jak często jest nazywana), która góruje w zenicie. Patrząc na południe powinniśmy dostrzec wzór gwiezdny przypominający trzonek sierpa. To właśnie głowa i tors Lwa. Gwiazdozbiór Lwa najlepiej obserwować przez silną lornetkę lub mały teleskop. Tylko wówczas będziemy mogli dostrzec całe jego bogactwo.
Gwiazdozbiór Lwa
Należy podkreślić, że młodzież bardzo chętnie bierze udział w obserwacjach północnego nieba, a powtarzające się wyniki obserwacji dla gwiazdozbiorów to 3, 4, 5 magnitudo. Warto także nadmienić, że Polacy dostarczają około 10 % wszystkich pomiarów z całego świata. Świadczy to o dużym zainteresowaniu i wkładzie Polaków w międzynarodowych projektach astronomicznych.
Powiększając mapę można dokładnie zobaczyć miejsca dokonywania pomiarów, zachęcamy do sprawdzenia, gdzie w Polsce dokonano największej ich ilości.
AstroBaza
BW
BW